Nie ma chyba takiego kierowcy, któremu nie zależałoby na długiej i bezproblemowej pracy swojego silnika w samochodzie. Wymaga to jednak od niego wykonywania regularnych i konkretnych czynności. Warto zadbać o wysoką jakość wymienianego regularnie oleju silnikowego oraz o systematycznej kontroli jego poziomu, aby zbyt wysoki czy zbyt niski poziom nie wpłynął negatywnie na stan silnika.
Dlaczego olej silnikowy trzeba wymieniać?
Jeden z przedstawicieli firmy z branży drogowej „Pomoc Drogowa” ma na to pytanie następującą odpowiedź: „Okresowa wymiana oleju jest konieczna z bardzo prostego powodu – olej się starzeje i tym samym traci swoje prawidłowe właściwości”. Oznacza to, że olej z powodu utraty korzystnych właściwości fizycznych, a także atrybutów chemicznych środka smarnego, nie będzie w stanie zapewnić właściwej ochrony dla żadnego z elementów jednostki napędowej. Starzenie się dotyczy wszelkiego rodzaju oleju, zarówno tego używanego w kuchni, jak i oleju silnikowego. Wpływ na to nie ma nawet jego jakość, gdyż starzeje się nawet najlepszy olej. Utrata właściwości oleju silnikowego następuje na skutek procesu utleniania, który sprawia, że rozpadają się dodatki uszlachetniające jak: antykorozyjne oraz dyspergująco-myjące. Nie bez wpływu pozostają również bardzo wysoka temperatura, oscylująca nawet w granicach 900 stopni Celsjusza czy potężne naciski. W utracie atrybutów oleju mają też swój udział takie czynniki jak:
– przedmuchy z komory spalania, które mogą występować w dość mocno zużytym silniku.
– problemy ze spuszczeniem oleju z miski olejowej.
– rozcieńczanie oleju przez przeciekające paliwo. Problem ten dotyczy diesli z filtrami cząstek.
Utrata właściwości oleju a problemy z silnikiem
Utrata właściwości oleju wpływa w dużym stopniu na jego użyteczność, gdyż starzejący się olej nie spełnia swojej podstawowej funkcji, jaką jest ochrona silnika. Zwiększające się tarcie elementów współpracującymi silnika jest skutkiem stopniowej utraty zdolności do utrzymywania filtra olejowego. W konsekwencji prowadzi to do zacierania się oraz awarii niektórych części. Zwłaszcza dotyczy to panewki wału korbowego, cylindrów, turbosprężarki, łożysk ślizgowych wałków rozrządu, a także tłoków. Środek smarny zaczyna przypominać przez to papier ścierny, a wpływ na to mają drobinki metalu, które trafiają tam na skutek tarcia. Przekłada się to zauważalnie na mniejszą płynność, przez co silnik przy zimnym rozruchu, aby dotrzeć do najbardziej oddalonych części, potrzebuje nawet kilkunastu sekund. Zatarcia silnika oraz ograniczenia jego żywotności można uniknąć, stosując odpowiednie smarowanie.
Olej nie służy tylko do smarowania ruchomych elementów silnika. Jego rola jest zauważalnie większa. Ma on również inne zadanie, którym jest dbanie o to, aby nie doszło do przegrzania silnika poprzez odprowadzanie ciepła do miski olejowej oraz właściwe chłodzenie rozgrzanej panewki lub denka tłoka. Owego zadania nie sposób jej spełnić, dysponując olejem wątpliwej jakości. Proces starzenia wpływa na brak możliwości osiągnięcia założonego ciśnienia sprężania, przez co pozbawia się go odpowiedniej lepkości, która sprawia, że w cylindrach mogą pojawić się nieszczelności tłoków. Natomiast produkty kwaśne, które mogą powodować korozję metalowych elementów takie jak związki siarki, są niszczone, dzięki charakterowi alkalicznemu oleju.
Wymiana oleju nie dotyczy tylko starszych samochodów
Problem wymiany oleju dotyczy również tych nowszych jednostek napędowych. Różnica jest taka, że w porównaniu do starszych samochodów, dochodzi do tego nieco później. Nowoczesne silniki są wyposażone w jednostki pozwalające na znaczne ograniczenie wysokiego spalania oraz produkowanych zanieczyszczeń. Niestety, ale duże obciążenia silnika oraz turbosprężarki sprawiają, że dokładne smarowanie jest również potrzebne w ich przypadku. Dla owych silników stosuje się oleje syntetyczne, posiadające unikalne właściwości, które jednak z czasem również ulegają starzeniu. Powodem takiego stanu rzeczy jest wysoka temperatura oraz ogromne obciążenia, które skutecznie wpływają na parametry oleju, sprawiając, że coraz wolniej jest on w stanie dotrzeć do bardziej oddalonych miejsc takich jak: turbosprężarka oraz głowica. W przypadku jednostek dieslowskich można zauważyć, że tracący swe parametry olej coraz gorzej sobie radzi z rozpraszaniem skupiska sadzy. Kierowcy, wykorzystujący w swoich autach zasilanie LPG muszą zdawać sobie sprawę, że w ich przypadku nawet najlepszy olej syntetyczny będzie tracił zdolność do niszczenia związków kwaśnych.
Wymiana oleju w nowych samochodach
Kiedy należy wymienić olej w nowym samochodzie? Odpowiedź na to pytanie jest różna, dlatego najlepiej jest sprawdzić to w instrukcji obsługi pojazdu. Najczęściej liczba kilometrów, przy której producenci zalecają wymianę, oscyluje w granicach 15-20 tys. km albo roku. Jednak niektórzy producenci zalecają wymianę oleju w swoich samochodach nawet po przejechaniu 25 tys. km. Warto przestrzegać tych liczb, gdyż regularna wymiana oleju może przełożyć się na długą żywotność silnika i turbosprężarki.
Wymiana oleju silnikowego w samochodach używanych
W porównaniu do nowych samochodów można zdecydowanie stwierdzić, że brak regularnej wymiany oleju silnikowego w samochodach używanych może prowadzić do opłakanych skutków. Dlatego w ich przypadków jeszcze bardziej widać jak bardzo ważna jest kwestia wymiany oleju. W takim razie kiedy powinno wymieniać się olej silnikowy w samochodach używanych? W przypadku oleju mineralnego stosowanego w najstarszych jednostkach napędowych powinno to następować po przejechaniu 10 tys. km, natomiast przy wykorzystaniu oleju półsyntetycznego należy wymieniać olej co 10-12 tys. km albo po upływie roku, gdy jeździe się mniej.
Czy warto stosować oleje long-life?
Inwestycja w oleje long-life nie jest najlepszym pomysłem, jeśli głównym założeniem ma być rzadsza wymiana oleju. Według zapewnień producentów oleje long-life są w stanie utrzymywać swoje właściwości nawet przez 30 tys. km, ale warto zdawać sobie sprawę z faktu, że producentowi przede wszystkim zależy na wysokiej sprzedaży i czasami jest skłonny trochę wyolbrzymiać zalety swojego produktu, aby osiągnąć swój cel. Tymczasem realne zużycie paliwa na drodze potrafi znacząco się różnić od tego, co zostało zawarte w katalogach. Ostatecznie to kierowca odpowiada za swój samochód, a nie producent oleju.
Ślepe sugerowanie się opiniami oraz ocenami innych ludzi również nie jest dobrym pomysłem. Owszem, może zdarzyć się, że ktoś przejechał bezproblemowo 100 tys. km bez wymiany oleju. Problem w tym, że niektóre awarie następują stopniowo i powoli.
Lepiej jest ryzykować i wydać potencjalnie kilka tysięcy złotych na naprawę zniszczonego silnika czy może podejść do sprawy rozsądnie i wydać 200-400 zł na wymianę oleju? Odpowiedź do tego pytania raczej jest zbędna.